Munduko enpresa pribatu aberatzenak industria eta energiakoak izatetik teknologikoak izatera pasa dira azken 10 urteetan. Mundua teknologiaren garapenaren menpe dago: turismotik ezagutzara, garraoetatik administraziora, komunikaziotik osasunera. Kapitalismo kognitiboak dauzka bere eskuetan etorkizuneko azpiegiturak. Zein da erakunde publikoen eta gizartearen papera testuinguru honetan. Bartzelonako Udaletxeak demokraziarako teknologia edo azpiegitura digitala den Decidim.org proiektua garatu du azken hiru urteotan, bide batez teknologia demokratizatzea ere lortu du meta.decidim, github eta teknologia aske eta irekietarako gidaliburua bultzatuz. Erakunde publikoek elkarte publiko-komuna bultzatuz, software askea exigituz, eta azpiegutura partehartzaile eta irekiak bultzatuz Silicon Valley-ren nagusitasunari buelta ematea lortzerik badago, betiere gizarte bezala erronkan murgiltzeko beharra eta premiaz jabetzen bagara.

Zientzia politikoak boterea eta instituzio publikoen inguruan irakurketa ezberdinak egin ditu denboran zehar. Teoriak teori gauza bat argia da, egitura instituzional guztiek inertziak dituzte eta botere erlazio ezberdinen ondorio dira. Munizipalismotik muga horiek argi izatea beharrezkoa da, azken finean ikuspuntu horrek konklusio batetara baikaramatza: administrazio publikoak ez dira neutralak eta beraz, muga (batzutan ikusezinak) dituzte.

Errealitate hori gainditu eta aldatzeko orduan paper garrantzitsua jokatzen dute IKTek. Aukera espazio bat sortzen baitute inertzia horiek apurtu eta administrazio lokalak beste koordenada batzutean (berriz) pentsatzeko. Arreta zerbitzu baten inplantatzioa esaterako, udal baten lan egiteko modua goitik behera aldatzen duen tamainan aukera horren erakusgarri argia da.

Hitzaldi honetan, pertsonek eta erakundeek datuen azpiegiturak euren estrategietarako tresna oinarrizko bezala nola erabiltzen dituzten ikusiko dugu. Pertsona horien artean ekintzaile bokazioa duten ikertzaileak aurkitu daitezke, edo zenbakiekiko maitasuna duten ekintzaileak. Mapa berriak, plataformak eta aliantzak sortzen diharduten ekintzaileak mundu hobeago bat lortzeko helburuz. “Datuen ekintzailetza” fenomeno berriari buruz hitz egingo da hitzaldi honetan. Eraldaketa sozialerako, giza eskubideen eta ingurumenaren babeserako big-data-ren erabileraz hain zuzen.

Hirikilabs Tabakalerako kultura digitala eta teknologiari zuzenduriko laborategi hiritarra da. Bertan teknologiak modu ireki, partehartzaile, sozial eta kritikoan lantzen dira, lantegiak, topaketak, lantaldeak eta proiektuak garatzeko deialdiak biltzen dituen ekimen egitarauari esker. Laborategi publikoa den heinean bere helburuen artean garrantzitsua da herritarren jakinmina eta ikasteko grina sustatzea, horretarako beharrezkoak diren tresna, baliabide eta testuinguruak eskainiz. Hainbat dira gizartean iritzi edo pertzepzio soiletan oinarrituriko gatazkat eta hainbat ere datuen tratamendua behar izan dezaketen ekimenak, datu eta informazioak garrantzi gero eta handiagoa duten garai batean, datuak ulertu, tratatu eta bisualizatzeko lan ildoa abiatzea garrantzizkotzat jo zen laborategitik,horregatik datuen kultura eta datu irekien pedagogia lantzea helburu zuten lantegi eta topaketa ezberdinak antolatu dira laborategian 2016 urtetik aurrera. Hauen artean nabarmenenak Montera34 kolektiboarekin batera egindako Airbnb efektuari buruzko lantegiak izan dira, baina baita Data Commons Lab lantalde irekia edo eskola segregazioaren datuen inguruko topaketak.

Datuak Babesteko Europar Batasuneko gakoak azalduko dira. Azalpen teoriko orokor batzuk emango dira batetik, eta, bestetik, aktibitate ez berdinetan jarduneko kasu praktikoak aztertuko dira. Zeintzuk dira aldaketa nagusiak DBEOan? Eta Datuak Babesteko Lege Organikoari dagokionez?