Euskarabildua

Jardunaldiaren Kronika

Pasa den urriaren 27an, Euskarabildua jardunaldia ospatu genuen. “Utopia existitzen da, Teknologia burujabea herritik eta herrira” izenburupean, aurtengo jardunaldiak menpekotasun teknologikoa murrizteko tokiko eragileen arteko saretzearen indarra balioan jarri nahi zuen. Aurtengo Euskarabilduak pandemiak galarazitako harreman pertsonalak berreskuratu nahi zituen. Horregatik, jardunaldiaren amaieran dinamika bat antolatu genuen. Hala ere, beti bezala, jardunaldia streaming bidez jarraitzeko aukera egon zen eta hitzaldiak webgune honetan eskuragarri dituzue. Jardunaldia Elisabeth Pombo Iametzako kudeatzailearen aurkezpenarekin hasi zen: 'Tokikotasunaren indarra utopia errealitate bilakatzeko'.

"Ezinezkoa dirudien bide hori egiteak ere nahikoa balioa du. Euskal Herri digital eta burujabea lortzea posible dela erakusten duten ereduak baditugu. Honek teknologia burujabetzaren bidean ere urratsak egitea posible dela erakusten digu".

Sarrerakoa

Zein da utopia lortzeko errezeta?

Etorkizuna guztion artean amestea.
Guztion ekarpenekin norabide bat eraikitzea.
Tokitik, txikitik eragitea eta saretzea.

I. Blokea: Digitalizazio arduratsua

Jarraian, Antic Pays Basque et Atelier Lan Berriko Amandine Lafferrairiek digitalizazio arduratsuari buruzko hitzaldia eman zuen: 'Le numérique responsable: politiques strcturantes et practiques empiriques'.

"Guk digitalizazio arduratsua kontzeptua erabiltzen dugu, batez ere, gure teknologiaren erabilerak gizartean eta ingurunean dituen aztarnak txikitzea helburu dugulako."

Amandine Lafferrairie

Digitalizazio arduratsuaren ikuspegiak bilakaera handia izan du, baina gure erabilerak gizartean eta ingurunean dituen aztarnak txikitzea du oinarri. Arlo ezberdinak bereizten dira:

IT for green, ingurumenean gure aztarna murrizteko.
IT for Human, denen zerbitzurako digitalizazioaren alde.
Human IT, pertsonak gehiago errespetatzen dituen digitalizazio baten alde.

II. Blokea: Datuen Garrantzia

Ondoren, datuen garrantziaren blokea izan genuen, Errenteriako Udaleko Eñaut Graciaren eta iametzako Asier Iturralderen eskutik. Eñaut Graciaren hitzaldia 'Estrategia komunikatibotik data center batera' izan zen.

"Errenteriako Udalean erabaki bat hartu genuen: Komunikazio propio baten alde egitea, 'Herri Bizia' . Momentu kritikoetan komunikazio kanal propioak edukitzea zein garrantzitsua den erakutsi zienak. Zergatik burujabetza? Komunikazioa boterearen dialektikan dagoelako eta burujabetza komunikazioa bermatzeko modu bakarra delako; burujabetzaren aldeko apostua egitea jakintzaren aldeko apostua egitea delako; eta burujabe ez izatea menpekotasuna edukitzea delako. Eta instituzioek burujabe izan behar dute".

Eñaut Gracia

Zergatik data center-a? Zergatik burujabetza?

Estrasburgon zerbitzari batek su hartu ostean, eduki, dokumentu eta informazio asko galdu genuen.
Burujabetza komunikazioa bermatzeko modu bakarra da.
Burujabetzaren aldeko apostua egitea jakintzaren aldeko apostua egitea da.
Menpekotasuna vs burujabetza. Instituzioek burujabe izan behar dute.

Honekin lotuta, Asier Iturraldek 'Matomo: web-analitika alternatiboa eta hizkuntzaren tratamendua' hitzaldia eskaini zuen:

"Web analitika gai arrotza da gehiengoarentzat, baina gure bizitzan eragin zuzena du. Matomo software librea da, datuak webguneko trafikoa soilik aztertzeko erabiltzen dira, datuak ez dira Europar Batasunetik irteten... Eta hizkuntzaren tratamenduari dagokionez ere, honen alde egiteko arrazoiak asko dira: 67 hizkuntzatara ari da itzultzen, edozeinek proposatu dezake hizkuntza berri bat, osatze maila aldakorra dauka eta software librearen hizkuntza trataera tipikoa dauka (gardentasuna, hizkuntza aniztasuna, komunitatearen parte hartzea...)".

Asier Iturralde

Gaur egun Matomo hainbat enpresak eta proiektuk erabiltzen dute Euskal Herrian; besteak beste, ARGIAk, Baturak, Euskarabilduak, Errenteriako Udalak, Talaios Kooperatibak, Lakari Kooperatibak eta Iametzak.

III. Blokea: Hezkuntza

Atsedena eta gero, hezkuntzari buruz hausnartzeko aukera izan genuen. Xnet proiektuaren sortzaile den Simona Levi eta Bartzelonako Udaleko Arnau Monterderen hitzaldiez gozatu genuen, ‘DD: Digitalización democrática de la educación’ izenburupean. Xnet Google edo Microsoft bezalako korporazio teknologiko handien produktu pribatiboen alternatiba da, kode publiko eta auditagarria duena. Era berean, gizartearen eta erakundeen lankidetzarekin teknologia libreak nola garatu ditzakegun ikusteko adibide gisa balio du. Aukera pedagogikoa ere bada gure datuen eskubideei buruz hausnarketa egiteko.

“Gaur egun Xnet proiektua Bartzelonako bi irakaskuntza zentroetan probatzen ari gara. Honek pilotu bat edukitzea ahalbidetuko digu, Europako beste herrialdeetan erabiltzeko”.

Arnau Monterde

Oso garrantzitsua da proiektu hau nondik datorren gogoratzea. Izan ere, proiektu hau familien kezka batetik dator eta eskoletan erraldoi digitalen nagusitasuna onartu nahi ez izatetik.

Simona Levi

2019an, familia eta irakasleekin Digitalizazio Demokratikorako Plana diseinatu genuen. Hasieratik, argi geneukan gure seme-alaben, irakasleen eta familien datuen burujabetza defendatu behar genuela; guk kontrolatutako zerbitzarietan egon behar zutela eta programa auditagarrien eta irekien bidez kudeatu behar zirela.

Mahai-ingurua

Ondoren, tokiko burujabetzak lantzeko mahai-inguru bat izan genuen: 'Zergatik, nola eta hemendik aurrera zer?' izenburupean. Hurrengo partaideak izan genituen: Lakari kooperatibako Leire Udabe; Lau Haizetara Euskaltzaleon Topaguneko Josu Harismendy; Sakananet proiektuaren izenean Arruazuko Udaleko alkate Gorka Ovejero; eta Hernani Burujabe egitasmotik Hernaniko Udaleko alkate Xabier Lertxundi. Proiektu hauetan guztietan teknologia burujabetza zehar lerro bezala ulertzen da. Mahai-inguruari esker, esperientzia bakoitza gertutik ezagutzeko aukera izan genuen.

Tokiko burujabetzak: Zergatik, nola eta hemendik aurrera zer?

Xabier Lertxundi

Zergatik tokiko burujabetzak?

Jendartean beharrak hobe ase daitezkeelako.
Sektoreetako erabaki estrategikoak tokian har daitezkeelako.
Komunitatea egiten lagun dezakeelako.

Leire Udabe

Gure sistema eragile guztiak software librean oinarrituta daude: Thunderbird erabiltzen dugu eta kobrantzak eta bestelako eragiketak egiteko software librea erabiltzen dugu baita ere. Hasierako hauek, kontzientziaziotik etorri ziren. Denborarekin, Nextcloud jartzea erabaki genuen.

Josu Harismendy

Guretzat teknologia burujabetza tresna eta baliabideen ezagutza da; erabakiak hartzeko ezagutza

Gorka ovejero

Sakananet beharretik sortzen da, ez hainbeste kontzientziazioagatik. Mankomunatua da, batetik Gifinet fundazioak finantzatu duelako eta erabiltzaileek beraiek ere proiektuan laguntzen dutelako.